راستی‌آزمایی پیش‌بینی بارش مدل منطقه‌ای MM5 روی ایران

در کشور ایران استفاده عملیاتی و تحقیقاتی از مدل‌های منطقه‌ای پیش‌بینی عددی وضع هوا در چند سال اخیر متداول شده است. با وجود این هنوز تحقیقی برای راستی آزمایی این پیش‌بینی‌ها با استفاده از روش‌های آماری صورت نگرفته است. با توجه به اهمیت راستی آزمایی خروجی مدل، در این تحقیق، سعی بر آن است تا خروجی‌های بارش مدل MM5 را در مناطق گوناگون ایران در یک فصل زمستان (اول دسامبر 2004 لغایت 31 مارس 2005) راستی آزمایی کنیم. با این تحقیق، میزان دقت و صحت خروجی این مدل و در نتیجه کارایی مدل برای مناطق گوناگون ایران در پیش‌بینی‌های تا 72 ساعته بررسی و ارزیابی می‌شود، که در این صورت این امکان داده می‌شود تا با آگاهی بیشتر، نتایج مدل را به کار بست. در این بررسی ابتدا مدل یادشده برای فصل زمستان سال 1383 برای به دست آوردن پیش‌بینی‌های 24، 48 و 72 ساعته اجرا و سپس بارندگی تجمعی 24 ساعته در پیش‌بینی‌های 24 تا 72 ساعته برای همة ایستگاه‌های هواشناسی همدیدی با مقادیر متناظر دیدبانی مقایسه می‌شود. با در نظر گرفتن ویژگی‌های ناهمواری، اقلیمی و میانگین بارش، کشور ایران به 9 منطقه تقسیم شده و فرایند راستی‌آزمایی برای هر منطقه به طور جداگانه، به انجام می‌رسد. با در نظر گرفتن آستانه‌هایی برای بارش و تشکیل جدول توافقی برای وقوع یا نبود بارش و نیز جدول‌های توافقی چندگانه برای آستانه‌های متفاوت بارش، امتیازهای مهارتی مدل برای بارش با استفاده از این جداول محاسبه و نتایج نهایی از جمع‌بندی تحلیل‌های صورت گرفته برای هر منطقه به‌دست می‌آید. نتایج نشان می‌دهد که مهارت مدل در پیش‌بینی بارش برای آستانه‌های بارش بسیار کم (=>1/0) و یا زیاد (10